با اینکه مورتال کامبت یک مجموعه بسیار قدیمی است، اما از آن دست مجموعههایی است که همیشه نسخههای جدیدش حرفهای برای گفتن داشتهاند و با اینکه شاید فراز و نشیبهایی هم در مسیر این سری بوده، اما در مجموعه وقتی صحبت از بازیهای مبارزهای و مخصوصا دستهای از این بازیها میشود که حس و حالی واقعگرایانه و حتی خشن دارند، همیشه مورتال کامبت یکی از نامهایی است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد. به همین دلیل هم انتشار نسخه جدیدی از این سری اتفاق بسیار مهمی برای طرفداران این سبک است. اما آیا Mortal Kombat 11 همان بازی فوقالعادهای است که از این مجموعه و از استودیو ندررلم انتظار داریم؟ آیا این استودیو توانسته در دومین تجربه نسل هشتمی سری باز هم تجربهای ارزشمند برایمان به ارمغان بیاورد؟ برای پاسخ دادن به این سوالها و داشتن نگاهی به نقاط ضعف و قوت مورتال کامبت 11، با Pars Joy و بررسی این بازی همراه باشید.
پس از در دسترس قرار گرفتن نسخه بتای مورتال کامبت ۱۱، یکی از مواردی که برخی طرفداران و حتی گروهی از منتقدین به آن اشاره داشتند تغییرات جدیدی بود که استودیو ندررلم برای این اثر در نظر گرفته بود؛ تغییراتی که برخی افراد از آن راضی بودند و برخی هم عقیده داشتند که این موارد باعث شدهاند گیمپلی بازی از آن حس و حال همیشگیاش فاصله بگیرد. خب با احترام به تمام این نظرها، راستش را بخواهید چیزی که بیشتر از هر مورد دیگری در رابطه با این بازی دوست داشتم، حفظ اصالت همیشگی مورتال کامبت حتی با وجود داشتن یک سری مکانیزمها و ویژگیهای جدید بود. به بیان بهتر، با اینکه مورتال کامبت 11 مثلا تغییراتی در سیستم کمبوها و کلا گیمپلی داشته یا یک سری حالتهای جدید را برایمان به ارمغان آورده، اما از همان اولین مبارزهای که در بازی تجربه خواهید کرد این حس به بهترین شکل بهتان منتقل میشود که در حال تجربه یک مورتال کامبت هستید؛ تجربهای که حتی از حیث حس و حال، شبیه به سری Injustice همین استودیو ندررلم هم نمیشود و با اینکه شاید بین بازیها شباهتهایی از بین مکانیزم باشد، اما مورتال کامبت ۱۱ دقیقا همان تجربه مبارزهای خشن، خونین، پر از تکهتکهشدن شخصیتها یا Fatalityهای وحشتناک است و در چنین مواردی استودیو ندررلم حتی یک قدم رو به عقب هم برنداشته و حتی برعکس، بازی را بیش از پیش تبدیل به اثری خشن و جدی کرده است که قطعا برای طرفداران همیشگی مجموعه خوشایند و برای آنهایی هم که با چنین جنبههایی از مورتال کامبت مشکل داشتند آزاردهنده خواهد بود.
در ادامه بیشتر در تغییراتی مثل ویژگیهای جدید گیمپلی دقیق خواهیم شد اما قبل از آن دوست دارم در مورد محتویات بازی صحبت کنیم؛ جنبهای که مورتال کامبت ۱۱ در آن هم درخشش خوبی دارد و آنقدر محتوا برایمان در نظر گرفته که بتوانیم برای طولانیمدت هم از اثر لذت ببریم. بخش داستانی احتمالا قسمتی است که تجربه بازی را با آن آغاز خواهید کرد. یکی از بخشهایی که بازی در آن از موفقیتهای Injustice 2 الهام گرفته، همین بخش داستانی است و به همین سبب شاهد روایتی هستیم که بیش از همیشه سینمایی شده است و برای مثال نحوه انتقال بازی از میانپردهها به مبارزات حالتی کاملا سینمایی بهخود گرفته و از همیشه جذابتر است. بهعنوان بخش داستانی یک بازی مبارزهای، این قسمت در مورتال کامبت ۱۱ قابل قبول و کار راهانداز است. اما اگر بخواهیم کمی دقیقتر آن را بررسی کنیم و به دنبال این باشیم که آیا بخش داستانی بازی واقعا داستان خوبی روایت میکند و جذابیت بالایی دارد، خب یک سری نقاط ضعف را میتوان در این بخش پیدا کرد.
کلیت داستان بازی، حول محور ایده دستکاری زمان میچرخد. به بیان دقیقتر، داستان از جایی آغاز میشود که شخصیت شیناک شکست خورده و ریدن در حال شکنجه کردن وی است. با اینکه همهچیز بر وفق مراد دنیای ایرثرلم بهنظر میرسد، اما پس از ظاهر شدن کرونیکا، شخصیت منفی جدید بازی، متوجه میشویم که از این خبرها نیست و وی همهچیز را تحت کنترل دارد. قدرت اصلی کرونیکا، دستکاری زمان است و خب سازندگان از این ایده استفاده کرده و مخصوصا در دقایق ابتدایی بازی تقابلهای جذابی رقم زدهاند. برای مثال مشاهده مبارزه دو جانی کیج با یکدیگر که از بعدهای زمانی متفاوتی هستند یا تماشای تقابل دو جکس باهم که حضور در بازههای زمانی مختلف آنها را تبدیل به افرادی با خصوصیات متفاوت کرده است، جالب است و ایده خوبی هم بهنظر میرسد. با این حال و حتی با اینکه بخش داستانی بازی کلا ۵-۶ ساعت بیشتر گیمپلی ندارد، اما پس از گذشت مدتی اینگونه حس میشود که سازندگان کمی بیش از حد در حال زیادهروی از این ایده دستکاری زمان هستند و استفاده از ترفندهای تکراری بیشتر به عاملی برای طولانیتر کردن این بخش میماند تا دلیلی که بتواند داستان خوبی برای مخاطب روایت کند. از این مهمتر اما ضعف بخش داستانی بازی در معرفی شخصیتهای منفیاش بهعنوان افرادی کاریزماتیک و اصطلاحا خفن است که از این طریق بتواند تقابل شخصیتهای مثبت و منفی را پرتنش و جذاب جلوه دهد.
برای مثال کاراکترهایی مثل کلکتور و گراس که از جمله شخصیتهای جدید بازی هستند و انتظار میرود در قسمت داستانی با آنها آشنا شویم، صرفا در میان پردهها کمی قدرتمند بهنظر میرسند و سازندگان هرگز نمیتوانند مبارزاتی فراموشنشدنی با آنها برایمان رقم بزنند یا حتی روند روایت داستان را به شکلی پیش ببرند که حس کنیم بله، این شخصیتها واقعا قدرتمند هستند و تهدید بزرگی بهحساب میآیند. این قضیه حتی در رابطه با خود شخصت کرونیکا هم صدق میکند و ما وی را بیشتر از اینکه واقعا در حال انجام کاری خطرناک بببینیم، در حال رجزخوانی و تهدیدی میبینیم که البته سرانجامی هم ندارند و نهایتا همهچیز در اصل همان تقابل کلیشهای روشنایی و تاریکی است که نتیجه آن را هم میتوان از قبل خیلی ساده حدس زد. با این حال در مجموع بخش داستانی بازی نه خیلی خوب و عالی، که قابل قبول است و مخصوصا فرصتی بهمان میدهد تا با شخصیتهای مختلفی در آن بازی کنیم و در مجموع یک نوع تجربه آموزشی خوب پنج ساعته است که بازی کردنش میتواند تمرین خوبی برای ورود به دنیای رقابتی و جذاب مورتال کامبت ۱۱ باشد.
خب با تمام توضیحاتی که در رابطه با بخش داستانی دادیم، طبیعتا همه بر این موضوع واقف هستیم که یک بازی مبارزهای را نباید خیلی با بخش داستانیاش قضاوت کرد و حتی اگر چنین بخشی در بازی نباشد هم خیلی ایراد بهحساب نمیآید. البته موضوع جذاب نبودن شخصیتهای جدید بحث دیگری است که تاثیرش را میتوانیم روی حالتهای دیگر بازی هم ببینیم و به همین دلیل کمتر رقیبی را در بخشهای آنلاین پیدا خواهید کرد که این شخصیتها را به کاراکترهایی چون اسکورپوین، سابزیرو، لو کنگ، جانی کیج و کلا چهرههای آشنای مجموعه ترجیح بدهد. اما جدا از بخش داستانی، مورتال کامبت ۱۱ هم برای افرادی که بهدنبال تجربهای تکنفره هستند و هم برای علاقهمندان به حالتهای چندنفره محتویات جذاب زیادی تدارک دیده است. یکی از این حالتهای تکنفره Towers of Time نام دارد که در آن همان برجهای آشنای سری را شاهد هستیم اما با این تفاوت که این برجها به مرور بهروز خواهند شد و بازیکنان را به نبردهایی با قوانین و شرایط خاص میبرند. این بخش در واقع حکم همان حالت چالشی را دارد که این روزها در خیلی از بازیهای آنلاین شاهدش هستیم و تجربه کردنش فرصت خوبی است تا هم تنوعی در گیمپلی بازی را تجربه کنیم و هم اینکه پاداشهای ارزشمندی را بهدست بیاوریم.
حالت بعدی Klassic Towers است که تغییر خاصی در مقایسه با نسخههای پیشین نداشته و در هر برج بسته به درجه سختی آن، باید با تعداد مشخصی دشمن مبارزه کنید و البته برجهای بیپایان و برج بقا هم هستند که در آنها هدف زنده ماندن برای طولانی مدت است. این حالت همیشه یکی از امضاهای سری مورتال کامبت بوده و این بار هم مخصوصا به دلیل ویدیو سینمایی پخششده در پایان هرکدام از آنها تجربه کردنشان جذاب است. در نهایت بهعنوان یک محتوای تکنفره دیگر، بخش Krypt را داریم؛ بخشی که در نسخههای قبلی هم با آشنا هستیم اما این بار پیشرفت بسیار زیادی در مقایسه با قبل داشته و در اصل یک تجربه ماجراجویی است که در آن با کنترل شخصیتی از دید سومشخص، وارد جزیرهای مرموز خواهید شد و با باز کردن صندوقها از طریق منابعی که کسب میکنید قادر خواهید بود آیتمهای مختلفی بهدست بیاورید. همچنین در گوشهکنار این جزیره رمز و رازهای زیادی هم انتظارتان را میکشند که رفتن به سراغشان از حیث جذابیت دست کمی از مبارزه کردن در میادین نبرد بازی ندارد. البته در بین محتویات آفلاین بازی امکان تجربه چندنفره آن به شکل محلی هم وجود دارد که همیشه یکی از جذابترین حالتهای مورتال کامبت بوده است.
اما خب جدا از محتویات تکنفره، ندررلم Mortal Kombat 11 را با داشتن ذهنیتی از یک بازی تمام رقابتی توسعه داده است و این موضوع را میتوان با ورود به بخش چندنفره بازی متوجه شد. اولین پیشرفت و قدم مثبت بازی در این بخش، به وضعیت سرورهای آن مربوط میشود؛ موردی که نسخه قبل در زمان عرضه حسابی از آن رنج برد اما در این نسخه سرورها واقعا شرایط خوبی دارند و خیلی سریع بازیکنان را در مقابل هم قرار میدهند و با نمایش وضعیت اتصال و پینگ آنها، همه شرایط را برای داشتن یک مبارزه ایدهآل فراهم میسازند. راستی خبر خوب برای ما ایرانیها اینکه سرورهای بازی بدون محدودیت و مشکل خاصی در دسترس هستند و نیازی به روشهای عجیب و غریب برای اتصال به آنها نیست! اما از حیث محتویات چندنفره، جدا از حالت عادی مبارزه یک در برابر یک با بازیکنی تصادفی که البته میتوانید در صورت رضایت داشتن از مبارزهتان آنها را بارها و بارها با کاراکترهای جدید تکرار کنید، این بخش شامل موارد دیگری مثل مبارزه با دوستانتان به شکل آنلاین میشود که در این حالت حتی میتوانید وارد بخش تمرینی شوید و ساعتها باهم حرکات شخصیتهایتان را تمرین کنید. البته بازی یک بخش تورنمنت هم خواهد داشت که فعلا در دسترس نیست و طبق اطلاعیه موجود در صفحه آن، از ۳۰ روز دیگر این رقابتهای رتبهبندیشده آغاز خواهند شد که این هم سند دیگری برای این است که بگوییم ندررلم مورتال کامبت ۱۱ را بهعنوان یک تجربه eSport توسعه داده است.
مهمترین موردی که یک بازی مبارزهای را جذاب و اثر دیگری را کسلکننده میکند، هسته اصلی گیمپلی آن است. جایی که در ابتدا هم اشاره کردم که واکنشهای ضد و نقضی نسبت به آن در بین طرفداران و منتقدین پس از انتشار نسخه بتا وجود داشت. خب اولین موضوع در این زمینه این است که بله مورتال کامبت 11، در مقایسه با نسخههای قبلی و مثلا مورتال کامبت ایکس، تغییراتی از حیث گیمپلی داشته است. تغییراتی که قطعا مثبت یا منفی بودن آن تا حدی به سلیقه مخاطب برمیگردد، اما شخصا از این تغییرات و تاثیری که روی بازی گذاشتهاند تا حد زیادی رضایت دارم. مخصوصا پس از تجربه چند مبارزه آنلاین، متوجه این موضوع خواهید شد که در مورتال کامبت جدید سرعت شما در زدن کلیدهای مختلف پشت سر هم و اصطلاحا مبارزه بیبرنامه و باتن مشینگ قرار نیست کمکی به پیروز شدنتان بکند. بلکه برعکس بازی به سمت اثری رفته که در آن شناخت درست و کامل حرکات هر شخصیت و از آن مهمتر شناخت زمانی که باید از این حرکات استفاده کنید تاثیر زیادی روی سرنوشت مبارزهها میگذارد. به بیان بهتر، در مورتال کامبت ۱۱ باید بدانید که چه زمانی دفاع میکنید و چه زمانی حمله؛ چه زمانی صرفا از ضربات معمولی استفاده میکنید و چه زمانی سراغ کمبوها ضربات ویژه هر شخصیت میروید. شاید بگویید که چنین روندی باعث کُند شدن بازی میشود اما نه؛ چرا که در مورتال کامبت ۱۱ هنوز هم کمبوها با وجود کوتاهتر شدن نسبی حضور مهم و پررنگی دارند و ضربات دیگر هم به شکلی طراحی نشدهاند که جلوی سرعت بازی را بگیرند بلکه هدف از آنها، بخشیدن یک نوع عمق بیشتر و حس و حال واقعیتر به بازی بوده است که تا حدود زیادی هم موفق عمل کرده است.
البته شاید حتی برای طرفداران قدیمی، در مبارزههای اولیه عادت کردن به مکانیزمهای جدید کار سادهای نباشد. مخصوصا که این تغییرات فقط به مواردی که اشاره کردیم خلاصه نمیشوند. برای مثال نوار حرکات ویژه که در نسخه قبلی یک نوار بود، در این نسخه تبدیل به دو نوار حمله و دفاع شده است. نوار حمله بهتان اجازه میدهد تا مثلا با گرفتن R1 برخی ضربات را تقویب کنید و آسیب بیشتری به دشمن بزنید. در طرف مقابل نوار دفاعی امکان استفاده از اشیا موجود در محیط را میدهد و میتوانید با مصرف آن از دست ضرباتی که ممکن است بهتان وارد شوند فرار کنید. همچنین ضربات X-Ray که در نسخه قبل حضور داشتند، این بار تبدیل به Fatal Blow شدهاند و خب نحوه پیادهسازی آنها در بازی واقعا عالی است و کاملا بازیکن را در موقعیت تصمیمگیری قرار میدهد. چرا که این ضربات اولا زمانی قابل استفاده هستند که سلامتی شما به زیر ۳۰ درصد رسیده باشد و ثانیا در هر مبارزه (نه در هر راند) تنها یک بار میتوانید از آنها استفاده کنید. جدا از اینکه ضربات Fatal Blow هر شخصیت انیمیشن فوقالعادهای دارد، مورد مهمتر در رابطه با آنها این است که استفاده اشتباهشان، میتواند حتی به معنی شکست کامل شما در مبارزه باشد و برعکس استفاده از آنها در موقعیت طلایی کاملا میتواند سرنوشت یک نبرد را به نفع شما تغییر بدهد. ضربات دیگری مثل Krushing Blowها هم در بازی حضور دارند که در صورت اجرای درست خورد شدن استخوان دشمنان در اثر ضربه را میتوان مشاهده کرد و البته که برای اجرای آنها، نیاز به زمانبندی دقیق خواهید داشت. کلا یکی از مواردی که در مورتال کامبت 11 تاثیر زیادی دارد همین داشتن زمانبندی دقیق است که البته باوجود اجرای درست در اکثر قسمتها، گاهی هم اینچنین حس میشود که سازندگان کمی در مورد آنها بیش از حد سختگیری کردهاند. برای مثال برای اجرای بلاک بینقص (Flawless Block)، باید دقیقا پیش از برخورد ضربه رقیب کلید دفاع را بزنید که در صورت اجرای درست، میتوانید از این نوع دفاع به نفع خودتان استفاده کنید و ضمن دریافت آسیب کمتر، آن را تبدیل به فرصتی برای حمله به دشمن کنید. اما مشکل اینجا است که زمانبندی این حرکت بهقدری حساس و دقیق است که شخصا خیلی وقتها متوجه نمیشوم که چرا یک بلاک بینقص میشود و دیگری که دقیقا در همان زمان زده شده خیر.
اما در کنار همه تغییرات جدید هسته گیمپلی، آن حس و حال کلی مبارزات مورتال کامبت در این نسخه حفظ شدهاند. مبارزاتی که در آنها کاملا میتوان تاثیر مشتها و لگدها روی دشمن را بهلطف پیادهسازی عالی فیزیک بازی حس کرد و از آن مهمتر اینکه این تغییرات باعث نشدهاند تا مثلا شخصیتهای آشنایی چون اسکورپیون و لو کنگ، آن ضربات معروف خودشان مثل نیزه معروف اسکورپیون یا ضربات پای پرشی خاص لو کنگ را از دست بدهند و هر اقدامی هم که در این زمینه صورت گرفته بیشتر حالت بهبود دهنده داشته تا ویرانکننده. همچنین بازی شامل کاملترین بخش آموزشی میشود که تا به امروز در یک نسخه از سری مورتال کامبت دیدهایم و هرچقدر که در ابتدا مکانیزمهای جدید اثر سخت بهنظر برسند، پشت سر گذاشتن بخش آموزشی که شامل موارد ابتدایی تا موارد بسیار حرفهای میشود، به بهترین شکل شما را با آنها آشنا خواهد کرد. همچنین ضربات مشهور Fatality و Brutality هم در این نسخه حضور دارند و با اجرای درست دستورات مربوط به فیتلیتیها یا زدن ضربه آخر به شکل خاص برای اجرای بروتلیتی، میتوانید از کشتن رقیبتان با این روشهای خشن و جذاب لذت ببرید!
یکی دیگر از مهمترین ویژگیهای یک بازی مبارزهای، تنوع آن در زمینه شخصیتها و محیطهای مبارزه است. خب مورتال کامبت ۱۱ در این زمینه هم عملکرد خیلی خوبی دارد و با اینکه به مشکل مربوط به شخصیتهای جدیدش اشاره کردیم، اما کاراکترهای آشنای قدیمی مثل نوب سایبات، ساب زیرو، ریدن، سونیا، جانی کیج، کابال و خیلیهای دیگر در این نسخه هم حاضر هستند و با بهترین طراحی که تا به امروز داشتهاند، وارد مبارزات نفسگیر بازی میشوند. مبارزاتی که زمینهای زیادی هم برای آنها تدارک دیده شده و وجه مشترک همه این زمینها، طراحی گرافیکی واقعا بینظیرشان است؛ به طوریکه میزان دقت سازندگان به جزییات هر محیط و تنوع فوقالعادهای که برای آنها لحاظ کردهاند، باعث خواهد شد تا به این زودیها از محیطهای بازی خسته نشوید و به دنبال موارد جدیدی در این زمینه نباشید. راستی حالا که به شخصیتها اشاره کردیم، باید از قسمت شخصیسازی کامل این نسخه هم صحبت کنیم؛ قسمتی که در آن قادر خواهید بود تا شخصیتها را با دقت کامل شخصیسازی کنید و از لباس و تجهیزات ظاهری آنها گرفته تا ضربات ویژهشان را بهدلخواه تغییر دهید. درست است که این تغییرات میتوانند گاهی منجر به ساختهشدن شخصیتهایی شوند که شاید کمی بیشازحد قوی باشند، اما ندررلم با علم به این موضوع یک گزینه حالت رقابتی را در نظر گرفته که با فعال کردن آن فقط با مبارزینی در بخش آنلاین روبهرو خواهید شد که تواناییهایشان همان چیزی است که خود سازندگان در نظر داشتهاند و توسط بازیکنان دستکاری نشدهاند. این مورد کمک زیادی به بالانستر بودن مبارزات بازی میکند.
همچنین تنوع بالای آیتمهای موجود برای شخصیسازی کاراکترها، عاملی است که باعث میشود به تجربه طولانیتر اثر اشتیاق بیشتری نشان دهیم و با کسب منابع آنها را از طریق تجربه حالتهای مختلف یا گشتن در کریپت باز کنیم. فقط باید به این نکته اشاره کنیم که ندررلم تایید کرده خریدهای درون برنامهای هم در بازی در دسترس خواهند بود ولی هنوز به دلیل عدم انتشار نسخه عمومی بازی، خبری از آیتمهای پولی در فروشگاه بازی نیست و با در نظر گرفتن سابقه نهچندان خوب ندررلم در این زمینه، شاید این مورد بعدا مشکلاتی چون گران بودن بیش از حد آیتمها در پی داشته باشد.
پیشتر هم اشاره کردیم که بازی گرافیک فوقالعادهای دارد و این موضوع، در تمامی زمینههای آن صدق میکند. از طراحی خیلی خوب منوها گرفته تا جزییات واقعا بینظیری که برای طراحی هریک از کاراکترها در نظر گرفته شده است. البته چهره شخصیتها کمی در مقایسه با نسخههای پیشین تغییر داشته است و شاید برخی در ابتدا قابل شناسایی نباشند اما میزان جزییات بهکار رفته در طراحی آنها واقعا مثالزدنی است. همچنین انیمیشنهای بازی هم بینهایت نرم و طبیعی هستند و کاملا میتوان برخورد ضربات را حس کرد. از زیبایی محیطهای بازی هم که صحبت کردیم و کلا، نمیتوان ایراد گرافیکی خاصی از بازی گرفت و مورتال کامبت ۱۱ هم از نظر فنی و هم از نظر هنری واقعا اثری لایق انتشار در این بازه از نسل هشتم است و فراتر از تمام تجربیاتی ظاهر میشود که قبلا از ندررلم دیده و تجربه کردهایم. البته موسیقیهای بازی در این حد بینقص نیستند و خیلی نقطه قوتی برای آن بهحساب نمیآیند ولی این در مورد صداگذاریها صادق نیست و ندررلم، در این زمینه هم کارش را عالی انجام داده و از صدای گوینده مسابقات که شنیدن عبارتهایی مثل Fatality از زبانش لذت عجیبی دارد گرفته تا صدای مربوط به برخوردها و شخصیتها همهچیز بینقص است.
در مجموع برای لذت بردن از مورتال کامبت 11، فقط کافی است مشکلی با حجم بالای خشونت این مجموعه نداشته باشید. در این صورت مطمئن باشید که ندررلم یکی از بهترین بازیهای مبارزهای سالهای اخیر را ساخته است که چه کاربر حرفهای آن باشید و چه شخصی که اولین بار پا به این مجموعه میگذارد، خواهید توانست با آن ارتباط برقرار کنید و از مبارزات نفسگیری که برایتان در قالب حالتهای مختلفش تدارک دیده نهایت لذت را ببرید.
تنوع بالای حالتهای بازی و در کل گستردگی عالی محتوا
وضعیت بسیار خوب سرورهای بازی
گیمپلی کلی جذاب و تغییرات مثبت در این زمینه
تنوع خوب شخصیتها و گزینههای گسترده شخصیسازی آنها
جلوههای بصری عالی و چشمنواز
بخش آموزشی بسیار کامل
جذابیت پایین شخصیتهای جدید بازی در مقایسه با کاراکترهای قدیمیتر
مشکلاتی در زمینه بخش داستانی